آخرین اخبار
- ۷ توصیه مهم برای سلامت دانش آموزان در شروع سال تحصیلی
- مجلس تأثیر معدل در کنکور را تا سال ۱۴۰۶ به تعویق انداخت
- وزیر اقتصاد: نان با تایید وزارت کشور گران می شود
- نماینده مجلس: قوه قضاییه مخالف لایحه حجاب و عفاف است/ قالیباف: کتبا موافقت کرده اند
- یک فروند پهباد در گرگان سقوط کرد
تاریخ : امروز شنبه ۰۱ مهر ۱۴۰۲
برگی از تاريخ/ جنایات روسیه کمونیستی بر ترکمنها (بخش دوم)
قتل و عام مسلمانان در دهل بابا ترکمنستان سال ۱۹۳۱ میلادی
تاریخ و ادبیات – ترکمن نیوز – پس از نابودی یک دسته بزرگ از سالداتهای روس فراریان که بیشتر از تیرههای بهلکه، غراوی، دوگونچی، تانه، محمدآلیق، کسارقه، جعفربای و برخی دیگر از تیره های یموت استان بالقان ترکمنستان بودند.
پس از عبور از نواحی قویمات قیرمان در شمال قئرمان در منطقهای به نام دهل بابا مستقر شدند و همگی در آن محل چادر زدند و پس از سازماندهی نیروهای خودشان به انتظار سرنوشت تلخ خودشان شب را به روز رساندند. فراریان دهل بابا متشکل از زنان، کودکان، روحانیون و مالداران که در حدود ۲۰۰۰نفر بودند ناگهان مورد تهاجم نیروهای زمینی ارتش سرخ قرار گرفتند. مبارزان مسلمان نیز که انتظار چنین حملهای را داشتند به مقابله برخاستند و اجازهی قتل وعام مردم دهل بابا را به سربازان روس ندادند و به خوبی از مردم دهل بابا دفاع نمودند. امّا گروه گروه به تعداد سربازان روس افزوده میشد. سرانجام با رسیدن دستههای بیشتری از ارتش سرخ و آمدن هواپیماها به اطراف دهل بابا و بمباران مردم بیدفاع در اطراف و در صحرای قرهقوم عرصه بر مسلمانان دهل بابا تنگ میشود.
طبق اظهارات شاهدان عینی نبرد دهل بابا فرماندهان ارتش سرخ پس از آن که با دفاع قهرمانانه ترکمنهای دهل بابا مواجه شدند اندکی نیروهای خودشان را به عقب کشیدند و با مسلسل و تیربار درهی دهل بابا را به گلوله بستند و موجب شهادت عدهی زیادی از جنگجویان مسلمان که اکثراً مجهز به تفنگهای قدیمی و سرپر بودند، شدند. با کشته و زخمی شدن عدهی زیادی از مدافعان دهل بابا زنان و کودکان نیز که در محلی امن مستقر شده بودند مورد تهاجم سواره نظام ارتش سرخ قرار گرفتند. دختران و زنان دهل بابا با مشاهدهی این وضعیت با بستن چاقوی پشم چینی به نوک تیرهای چوبی آلاچیق به دفاع برخاستند و تعداد زیادی از سواران مسلح به شمشیر را که زنان و کودکان را قتل و عام مینمودند از پای درآوردند. سرانجام با مقاومت قهرمانانه دختران و زنان سواران ارتش سرخ که زنان و کودکان را از دم تیغ میگذراندند از میان آلاچیقهای ترکمن دور نمودند. در این حادثه تعداد زیادی از سربازان سواره روس توسط دختران و زنان مسلمان دهل بابا به هلاکت رسیدند.
با مشاهدهی مقاومت جانانهی زنان و دختران مسلمان دهل بابا مردان مدافع دهل بابا قوت قلب گرفتند و به مقاومت خودشان ادامه دادند. اما رفته رفته به تعداد سربازان روس افزوده میشد و ناگهان فراریان به دهل بابا در محاصرهی سربازان بیرحم ارتش سرخ قرار گرفتند و راه فرار آنها از تمام جهتها بسته شد. زیرا دهل بابا درهای در میان کویر بیآب و علف وخشن قرهقوم قرارداشت و اطراف آن دشتی صاف و بیآب و علف و خشک و بدون عوارض زمین بود. فقط در نقاط دوردست آن کوهها و تپههایی قرار داشتند که برای رسیدن به آن نیز از میان حلقهی محاصرهی سربازان روس عبور نمود.
علاوه بر تهاجم نیروی زمینی ارتش سرخ ۱۳فروند هواپیمای ارتش سرخ که از بمباران روستای گوگلان قوی برمیگشتند مسیر خودشان را بهسوی درهی دهل بابا منحرف نمودندو اطراف دهل بابا و گروهی از فراریان را به شدت بمباران نمودند. بنا به گفتهی برخی از بازماندگان کشتار دهل بابا ترکمنها در دهل بابا حدود سه روز با ارتش تادندان مسلح سرخ جنگیدند و به مقاومت خودشان ادامه دادند امّا رفته رقته به لحاظ آمدن هواپیما و نیروی بیشتر و داشتن اسلحههای مدرن و مسلسل توسط ارتش سرخ ایمان و شجاعت مسلمانان دهل بابا به تنهایی کارساز نشد و بعد از حدود سه روز بیشتر مدافعان دهل بابا قتل وعام شدند.
طبق اظهارات حاج قوس دیانی (بهلکه) از بازماندگان قتل وعام دهل بابا، تمام مردان بالای ۱۸سال مدافعان دهل بابا در مقابل چشمان زنان و کودکان تیرباران شدند. تعداد اندکی از مدافعان نیز فرار و در گوشه و کنار پنهان شدند.
از جمعیت ۲۰۰۰نفری دهل بابا که از روستاهای گوگ دره، جبل، جمال، توقولوق، آق قویی، دونگر اچالکی که به دهل بابا آمده بودند تنها حدود ۲۰۰نفر زنده ماندند. اکثریت ۲۰۰نفر نیز زنان، کودکان و افراد زیر ۱۸سال بودند که توسط ارتش سرخ تیرباران نشده بودند. ۲۰۰نفر از بازماندگان قتل وعام وحشتناک دهل بابا متشکل از زنان و کودکان و افراد زیر ۱۸سال نیز دستگیرشدند و روانهی اردوگاه ارتش سرخ شدند.
ظلم و ستمی که ۲۰۰نفر از بازماندگان واقعهی دهل بابا از جانب سربازان روس از درهی دهل بابا تا اردوگاه روسها دیدهاند قلم از بیان آن عاجز است و هر انسانی را از هر نژاد و دین و مذهب و کشور آزرده خاطر مینماید.
طبق گفتهی شاهدان عینی این واقعه زنان، فرزندان نوزاد و کودک خود را با زور سرنیزهی سالداتهای روس در بیابان رها نمودند تا اسبان سربازان روس دچار کمآبی نشوند. زخمیها در کویر به حال خودشان گذاشته شدند تا به مرگ تدریجی به شهادت برسند. تمام شهیدان مدافع دهل بابا در همان نقطه رها شدند حتی بازماندگان اجازهی دفن کشتهشدگان را نیافتند و بعدها بیشتر اجساد شهدای دهل بابا طعمهی پرندگان، گرگها و سگهای وحشی شدند.
(فرار بازماندگان توسط سمبار و قوس از اردوگاه- مرگ از تشنگی- چاههای مسموم بمباران- فرار به ایران- محله بابل بهلکه
(برخی از بازماندگان دهل بابا به روستاهای سابق خود همانند قویمات- آق قویی- گاویر جمال- توقولوق و … بازگشتند)
(برخی از بازماندگان دهل بابا به سرپرستی قوس و سومبار و اقوام و فامیلان وی از طایفهی بهلکه به سوی قازانجیق و سپس مرز ایران به راه افتادند.)
تعاد کمی از بازماندگان قتل وعام دهل بابا نیز به روستاهای خود قویمات، آق قویی، جمال، توقولوق، دونگرا چالکی مراجعت نمودند. گروهی از نجات یافتگان کشتار دهل بابا که بیشتر از طایفهی بهلکه بودند متشکل از زنان، کودکان و افراد زیر ۱۸سال به کمک سمبار و قوس بهلکه از اردوگاه روسها فرار نمودند. اینان که حدود ۵۰ نفر زن، کودک و افراد زیر ۱۸سال بودند به فرماندهی سمبار و قوس تصمیم گرفتند که هرطور شده از مرز عبور نمایند و به ایران پناهنده شوند. دستهی ۵۰نفری از بازماندگان دهل بابا با کمک سمبار و قوس آرام آرام در صحرای بیآب و علف و بیروح و خشن قرهقوم به سوی مرزهای ایران به حرکت درآمدند. این دسته از فراریان نیز در صحرای قرهقوم به مصائبی گرفتار شدند که دل هر انسانی را از شنیدن آن فجایع به درد میآورد. سربازان روسی بیشتر چاههای آب در مسیر فراریان به ایران را با ریختن سم و اجساد حیوانات آلوده کرده بودند. گروهی از کودکان فراری دستهی ۵۰نفری طایفهی رشید بهلکه از نوشیدن آب چاههای آلوده به شهادت رسیدند. گروهی از اینان نیز راه خودشان را در صحرای قرهقوم گم کردند و سرانجام از تشنگی در میان ماسههای صحرای قرهقوم جان خودشان را از دست دادند.
فرمانده مجاهدان مدافع درهی دهل بابا موسوم به ایلمحمدآخوند و اکثریت جنگجویان در میدان نبرد به شهادت رسیدند. فراریان دستهی ۵۰نفری که به سوی مرزهای ایران میگریختند سرانجام به حوالی شهر قازانجیق استان بالقان ترکمنستان رسیدند زیرا اینان شنیده بودند مناسبترین و کوتاهترین مسیر برای عبور از مرز ایران شهر قازانجیق میباشد. دستهی ۵۰ نفری از حوالی شهر قازانجیق رهسپار نواحی جنوب شدند و پس از تحمل تشنگی، گرسنگی و فرار از مقابل سربازان روس نواحی قزل آروات خوجه قالا، قاری قالا را پشت سر نهادند و ناگهان در حوالی سرحدات ایران،ترکمنستان مورد حملهی هواپیماهای ارتش سرخ قرار گرفتند و در اثر بمباران هواپیماها تعدادی از اینان شهید و زخمی شدند. باقی ماندهی آن دسته از فراریان به سرپرستی سمبار و قوس سرانجام در بدترین شرایط از حوالی کوههای صونگی داغ وارد ایران شدند. اولین روستایی که از مساجد آن ندای روح بخش اذان شنیده میشد روستای آجی سونارلی از توابع شهرستان مراوه تپه بود. ترس و وحشت از قتل وعام بیرحمانهی بیگناهان توسط ارتش سرخ سبب شد که کودکان یتیم و زنان بیوه و افراد زیر ۱۸سال همچنان به مهاجرت خود به سوی جنوب ادامه دهند و سرانجام سردستهی پناهندگان سمبار و قوس تصمیم گرفتند که در شهر گنبد ساکن شوند زیرا اینان قبلاً شنیده بودند که شهر گنبد و نواحی اطراف آن بهترین و امنترین منطقه برای پناهندگان و فراریان از دست ظلم و ستم کمونیستها میباشد و قبلاً تعداد کثیری از ترکمنهای بالقان، خیوه و آخال از دست بیرحمترین دولتهای روسیه در قرن ۲۰ میلادی به شهر گنبد هجرت نموده و سالها بود که ایرانی شده بودند. حقیقتاً در اواخر قرن۱۹ و اوایل قرن ۲۰میلادی ایران و ازجمله ترکمن صحرا یکی از امنترین مناطق برای مهاجران مسلمان بود. تعداد زیادی از اقوام و فامیلهای ترکمنهای ترکمنستان در ایران زندگی میکردند.
پس از اشغال آسیای میانه و قرارداد آخال میان ترکمنهای شمالی و جنوبی مرزهای جدید ایجاد شد و ناگهان بین اقوام و قوم خویشان و حتی بین دو برادر و برادر وخواهر و گاهی مواقع بین زن و شوهر جدایی افتاد و هرکدام در طرفین مرز باقی ماندند. همان طور که ذکرشده آن دسته از بازماندگان قتل وعام بیگناهان در دهل بابا سرانجام پس از عبور از روستاهای نارلی آجیسو، کرند،
اوچ قویی، نارلی داغ و عبور از کوههای آقابند، ماسان وارد شهر گنبدکاوس شدند و با کمک اقوام خودشان که در ایران و شهر گنبد زندگی میکردند. در محلهی بابل حاجی بهلکه شهر گنبد ساکن شدند. هماکنون بیشتر فرزندان و نوههای بازماندگان دهل بابا در محلهی بابل حاجی بهلکه گنبد زندگی میکنند. فرمانده گروه بازماندگان دهل بابا قوس حاجی بهلکه و شاهد عینی واقعهی دهل بابا پس از یک عمر تلاش و زندگی صادقانه در ایران و در شهر گنبد در حدود ۱۰۰سالگی از این دنیای فانی در سال ۱۳۹۵ ه.ش رحلت نمود.
ظلم و ستمی که دولت کمونیستی از بدو تأسیس تا سقوط آن در حق مردمان شوروی سابق و مخصوصاً مسلمانان انجام دادند هیچگاه از صحنهی تاریخ محو نخواهد شد.
دراوایل قرن ۲۰میلادی و آن هم در سرآغاز عصر تکنولوژی و رشد دموکراسی و مردم سالاری در میان جوامع جهان شاید قتل و عام و کشتار بیگناهان به خاطر محو دین اسلام و اجرای مالکیت اشتراکی در دورهی استالین در شوروی سابق آن هم قتل و عام مردمان درون مرزهای خودشان و هموطنانشان برای تمام انسانهای روی زمین جای تأمل و تفکر دارد. به خاطر همین ظلم و ستمها، اعدامها و تبعید بیگناهان به سیبری و فراری دادن هموطنان خودشان به سایر کشورها سرانجام بعد از ۷۰سال قتل وعام، دروغ، نیرنگ و ظلم وستم به مردمان خودشان و عقب ماندن از قافلهی تمدن غرب در اواخر قرن ۲۰میلادی از هم فروپاشید و اتحاد جماهیرشوروی به ۱۵ جمهوری مستقل تبدیل شد و بخش اعظم ملّتهای مسلمان از یوغ استعمار کمونیست آزاد شدند و به استقلال رسیدند.
گردآوری: گروه خبر ترکمن نیوز
https://telegram.me/TurkmensNews
منبع: نشریه سایران