تداوم بحث و نشست‌های الفبای ترکمنی ضرورت است

کد خبر: 4021

تاریخ : ۱۵ مهر ۱۳۹۵

ساعت : ۲۱:۱۷

چاپ خبر

ارسال به دوستان:

زبان و ادبیات – ایتنانیوز- اولین شاخص یک خط خوب ایجاد ارتباط بین انسان‌ها است و شیوه و نگارش خط برای ارتباط مؤثر بسیار حائز اهمیت است. در این میان شیوه نگارش خطی که بتواند ارتباط بهتری برقرار کند در رده بالاتری به لحاظ معیار‌های نگارشی قرار می‌گیرد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اخبار ترکمن، چند سالی است که در ترکمن‌صحرا نگارش خطی جدید ابداع شد که تمام شکل و ساختار نگارش و کتابت‌های ادبی سابق را دگرگون ساخت و جمعی از فعالین و اعضای انجمن‌های فرهنگی و ادبی علی‌رغم مخالفت‌های زیادی که از طرف زبان‌شناسان و متخصصین خط‌شناس ترک و ترکمن، ترکمن‌صحرا وجود داشت و علی‌رغم تایید نشدن نگارش این خط از طرف روحانیون که بخش اعظمی از چاپ کتب ترکمنی را شامل می‌شوند اما اصرار و پافشاری داشتند تا این نوع نگارش خط ابداعی خودشان را به اشکال مختلف آموزشی تحمیل کنند.

در این چند سال نه تنها مردم ترکمن صحرا بلکه اکثریت فعالین ادبی و فرهنگی به خصوص افرادی که در قواعد نوشتاری و ساختار خط چندین سال تجربه داشته و فعالیت می‌کردند نیز نتوانستند با این شیوه نگارش جدید ارتباط برقرار سازند و نشست‌ها و بررسی‌های بیشتری برای همفکری، همدلی، توافق و تبیین خط واحد ترکمنی با الفبای عربی ترکمن‌صحرا همچنان الزامی است.

در ادامه مطالبی که دکتر یعقوب رحیمی داشلی‌برون از فعالین فرهنگی و ادبی که تخصص ایشان زبان‌شناسی ترک با گرایش خط و زبان ترکمنی است در خصوص لزوم برگزاری نشست‌هایی برای بررسی و تبیین خط ترکمنی آمده است که نظرتان را به آن جلب می‌کنم:

به کجا چنین شتابان؟
تداوم بحث و نشست‌های الفبای ترکمنی ضرورت است
از آن جا که نگارنده‌ی این سطور وجیزه‌ای با عنوان بحثی در موضوع الفبای ترکمنی به خاطر احساس مسئولیتی که همچون همه‌ی اهل قلم ترکمن صحرا نسبت به مسائل فرهنگی آن دارد در فضای مجازی نگاشته بودم و دوست فرزانه و فعال فرهنگی ادبی و تاریخی جناب استاد عنصری از دیدگاه خویش در پاسخ به این بنده، نوشته‌ای با عنوان چند نکته در باره ی رسم الخط مصوب در فضای مجازی انتشار دادند.

بی هیچ قصد مناقشه ذکر موارد زیر را لازم دانسته، به سمع و نظر ایشان و خوانندگان محترم می‌رساند:
– هدف اساسی و کلی از نوشته ی بنده، همچنانکه از محتوایش پیداست، گله‌مندی از عدم پیگیری کار شروع شده توسط دست‌اندرکاران برای رساندن به سرمنزل مقصود و دعوت همگان به از سرگیری نشستها برای رفع ابهامات و اختلافات موجود بود که متاسفانه برادر بزرگوارم جناب عنصری با برداشتهای خویش از جملات مقدمه ای اینجانب نتیجه گیری به حکم صادر کردن بنده داده اند. چنانکه می‌دانیم در منطق باید مجموعه‌ی جزئیات را باید دید و هدف نهایی نویسنده‌ی یک متن چیست به ان باید نگریست. این گله مندی را قبلا شفاها با ایشان و سایر اهل قلم که در موضوع الفبا دست دارند و در تلاش بوده اند، در میان گذاشتیم که ایشان،استاد بدخشان و سایر اساتید فن نگرش مثبت بدین امر دارند اما به هر دلیل این کار عملا پیگیری نشد. نهایتا این تقاضا از طریق فضای مجازی نیز تکرار گردید.
– موضوعات مطرح شده از طرف این جانب و پاسخ استاد عنصری نیاز به چالش و بحث تخصصی دارد و قصد آن ندارم که فضای مهیا شده برای پیگیری مباحث تخصصی را متشنج سازم.
– شخص بنده گرچه در برخی موضوعات مورد اختلاف الفبا دیدگاهی متفاوت دارم. حتی هیچگونه اصراری بر طرح آن نیز ندارم. خدمت عزیزان در جلسه عرض کردم در این چهار مورد اختلاف حتی برخلاف میل باطنی هر طرف از دو مورد اغماض کنند و به دیدگاه مخالف صحه گذارند و قضیه حل گردد. چون هر طرف از دیدگاهی متفاوت می نگرد و دلایلی دارد. هدف از پافشاری را در جلسه ای که با حضور موافق و مخالف، تدوین کتب درسی اعلام نمودم که ضرورت آن بر همگان آشکار است و تاخیر در این امر مفید فایده نیست.
– چندین سال تجربه ی اعمال این الفبا که با تمام اما و اگرهایش مصوب همه ی ما در سمینارهای کلاله و بندر ترکمن است، عملا نشان داد طیف کثیری از جامعه، عموم مردمی که خود آموخته، متون ترکمنی را می خوانند و روحانیت ترکمن که پایه ی اساسی انتقال متون تاریخی زبانمان به عصر حاضر هستند، موافق این جریان نیستند. لذا با در نظر گرفتن واقعیات اجتماعی موجود پیگیری تلاش برای رسیدن به توافق بسیار ضروریست.
– الفبای سنتی هرگز بی ضابطه نیست. حتی در بسیاری موارد آواهای موجود زبان را بهتر از الفبای لاتین یا مصوب سمینارها که قید اجرای سمینار سوم نه کمیته ی تخصصی در پای آن امضا گردید، به نمایش می گذارد. اما برخی مستنسخان کم سواد در طول تاریخ اغلاط نوشتاری و املایی دارند وگرنه در نظر اهل تحقیق ضابطه های موجود نوشتاری آن کاملا آشکار است. مثلا نوشتن طوی به معنای جشن و عروسی از نظر آواشناسی دلیل علمی دارد اما با چه دلایلی می توان آن را توی نوشت باید در نشستهای تخصصی توجیه گردد.
– حضور یا عدم حضور بنده در نشست‌های کمیته ی تخصصی که اطلاع نداشتم و شرکت نجسته ام، اهمیت چندانی ندارد. مهم نتیجه‌ی واحد گرفتن از نشستهاست که انشاالله این اتفاق واقع شود.
– الفبا قرارداد است و نفس زبان نیست با نشانه‌های قراردادی متفاوتی می‌توان برای واجهای زبان علائمی تثبیت کرد که در عین حال از ویژگیهای تدوین آن یعنی زیبایی، سرعت، دقت، عدم انقطاع از میراث تاریخی و… بهره‌مند باشد. ضرورت دارد که این مهم به اجماع برسد.
– نهایت کلام این که موضوع علمی باید با عالمش در میان گذاشته شود و توافق عالمان فن حتما ضروریست مردم فهیم و فرهنگ دوست ما ثمره ی بر آمده از دانش را تشخیص می دهند و قضاوت می کنند. گرچه در موضوع الفبا مطالعاتی دارم اما همه چیز را همگان دانند. هستند بزرگانی که در دانشگاه‌ها، تخصصی بدین موضوع پرداخته‌اند و ما مردم ترکمن دائما قدر شناس ایشان بوده ایم و در این گونه ضرورتها لازم است که از ایشان بهره جوییم. جناب استاد دکتر یوسف آزمون در این موضوع پیشقراول ترکمن صحرا هستند بی مشاوره و تایید او گام برداشتن صلاح نیست.

اساتید دکتر دردی نژاد و صفایی از پیشگامان مطالعات آکادمیک زبان ترکمنی در دانشگاه‌ها، چه دیدگاهی در باره ی الفبا دارند و جناب استاد شهروز آق آتابای دانشجوی دکترا با گرایش ترکمنی مطالعات و آموزش‌های قابل توجه در تاریخ الفبای زبانهای ترکی از دوره های خطوط رونیک و اویغوری و عربی دارند که از ایشان هم باید بهره برد.
امید است که نهایتا با همفکری به سرمنزل مقصود برسیم. خدا یارتان.

یعقوب رحیمی داشلی برون

 

گروه خبر ایتنانیوز

https://telegram.me/TurkmensNews

برچسب ها :

الفبای ترکمنی