آخرین اخبار
- ۷ توصیه مهم برای سلامت دانش آموزان در شروع سال تحصیلی
- مجلس تأثیر معدل در کنکور را تا سال ۱۴۰۶ به تعویق انداخت
- وزیر اقتصاد: نان با تایید وزارت کشور گران می شود
- نماینده مجلس: قوه قضاییه مخالف لایحه حجاب و عفاف است/ قالیباف: کتبا موافقت کرده اند
- یک فروند پهباد در گرگان سقوط کرد
تاریخ : امروز شنبه ۰۱ مهر ۱۴۰۲
تحلیل اجتماعی یک بیت شعر
“اوغول‌سیز دوولتینگ سونگی پوچ بولار”
یادداشت – ترکمن‌نیوز – بعضی از اشعار سروده شده‌ی شاعران در ایام قدیم معانی و مضامینی بسیار عمیق و تاثیرگذاری دارند.
اما به مرور زمان با تغییر و تحولات اجتماعی و با بوجود آمدن ارزشهای جدید معنای خود را از دست داده اند. نمونه ی آن این یک بیت یا مصرع شعر است. «اوغول‌سیز دولتینگ سونگی پوچ بولار» یعنی کسیکه پسرنداشته باشد آخر ثروتش هیچ می‌شود. یا به معنای دیگر آخر زندگی اش پوج می‌شود. از سروده‌های یکی از شاعران ترکمن است. حالا کاری نداریم این بیت یا این مصرع متعلق به کدام شاعر است.
اما این شعر نشان دهنده‌ی ارزشهای حاکم بر آن دوران است که ارزش را به جنسیت می دهد تا به انسانیت. در حالی که در شرایط کنونی ارزش را جنسیت زن یا مرد تعیین نمی‌کند. ارزش به عقلانیت و انسانیت است یا به عدالت واخلاق ویا به علم و دانش و توانایی و شایستگی.
البته شاعران ارزشهای دوران و زمانه خود را در شعرهایشان منعکس کرده اند بعضیها در فرهنگ و ارزشهای زمان خودشان غرق و متاثر شده‌اند و بعضیها هم در جهت تصحیح و اصلاح آن کوشیده‌اند.
اما خطا بودن بعضی از ارزشها و دیدگاه‌ها در زمان خودشان مشخص نبوده و بعدها در زمانهای دورترعیان شده است و یا جابجایی ارزشها آنرا به این روز انداخته است. بنابراین قطعه شعر متعلق به شاعر بزرگ ترکمن مخدومقلی فراغی هم باشد ارزش سابق خود را ندارد و نباید با دید زمان شاعر به قضاوت نشست.
چون قداست و بزرگی افراد یا سراینده آن معنای دائمی و ابدی به آن نمی بخشد و ممکن است با جابجایی ارزشها اعتبار سابق خود را از دست بدهد. در حال حاضر ارزش دختر کمتر از پسر نیست ممکن است در کارهای یدی چنین باشد اما در کارهای فکری و فرهنگی چنین نیست. عصر فعلی عصری است که درآن زنان و دختران رییس جمهور و نخست وزیر و دانشمند و فیلسوف و متخصص می شوند و توانایی خود را به اثبات می‌رسانند.
این یادداشت را به این خاطر نوشتم که بعضیها برای کوبیدن زنان و دختران و بی ارزش جلوه دادن کار آنها این قطعه شعررا مستمسک و بهانه قرار می‌دهند و می‌گویند: مگرتو بهتر از مختومقلی می فهمی که از زنان و دختران دفاع می کنی و آنان را برابر با مردان در یک صف قرار می‌دهی؟
یا به سخنان پیامبر استناد می کنند که مرد را برتر از زن دانسته است. در صورتیکه معلوم نیست آن سخنی که به پیامبر اسلام نسبت می‌دهند سخن دینی بوده است یا سخن عادی؟ به هرحال پیامبر گرامی اسلام زندگی شخصی و صحبتهای عادی و خودمانی هم داشته است که در زندگی روزمره صورت می گرفته است و نمی‌شود همه ی آنها را به پای دین و مقدسات نوشت و نتیجه ی دلخواه را کسب کرد. پس بهتر است تحولات زمان را درک و تغییرات تدریجی را برای تعالی و کمال جامعه پذیرفت و گرنه این تغییر تحولات بسیار پر هزینه خواهد بود.۲۵/۶/۱۳۹۶٫
نویسنده: امان محمد خوجملی
